Guzik btrm007111

Polski guzik liberyjny - niewiadomej produkcji (herb na tarczy herbowej)
© buttonarium.eu

Awers przedstawia polski herb szlachecki Szreniawa, nad herbem widnieje szlachecka korona rangowa z klejnotem w postaci głowy lwa pomiędzy dwoma rogami myśliwskimi z dzwonkami, całość umieszczono na tle kompozycji powstałej z bębna, armat, sztandarów (proporców) i szabel, na obrzeżu guzika wykonano pojedynczy, wklęsły rant.

Ciekawostka
W górnej części guzika (po obu stronach klejnotu) umieszczono, w lustrzanym odbiciu, inicjały Z i A(?) - litery ewidentnie dorobiono ręcznie. Lustrzane odbicie liter może świadczyć, że ktoś używał tego guzika jako pieczęci. Kształt oraz kierunek "płynięcia" rzeki na herbie przemawia za tym, że był to guzik przystosowany wtórnie na pieczęć.

 Wikipedia.pl - Szreniawa (herb szlachecki)

Rewers bez sygnatur wytwórcy.

Guzik znaleziono na terenie województwa śląskiego.

Przeznaczenie i datowanie - ogólnie
Guziki liberyjne spotykano tylko przy niektórych typach liberii. Można przypuszczać, że szykowne guziki liberyjne zdobiły przede wszystkim barwne liberie paradne, i to jedynie reprezentacyjnej służby dworskiej, które czasami noszone były tylko na wyjątkowe okazje. W Europie barwne liberie paradne, zdobione szykownymi i cennymi guzikami, zaczęły być modne w II połowie XVIII wieku, a w XIX wieku były już stosunkowo popularne. Postęp techniczny spowodował obniżkę cen guzików, co wpłynęło na większą ich dostępności, a co za tym idzie i popularność. Liberie były w powszechnym użytku do wybuchu I wojny światowej, a gdzieniegdzie aż do wybuchu II wojny. Do czasów współczesnych liberie przetrwały w renomowanych hotelach, kasynach, klubach, restauracjach itp. Więcej informacji na temat liberii można znaleźć w artykule: www.buttonarium.eu - Guziki liberyjne, zbiór informacji

Podstawowe rodzaje guzików liberyjnych:

• guziki z herbem wraz z różnymi jego elementami: godłem heraldycznym, tarczą herbową, koroną rangową, klejnotem, zawołaniem, orderem, dewizą oraz trzymaczami;
• guziki z samym godłem heraldycznym;
• guziki z monogramem (prostym lub złożonym) z koroną lub bez korony rangowej;
• guziki z samą koroną rangową.

Ciekawostka
Warto też wspomnieć o guzikach liberyjnych w wersji małżeńskiej. Na takich guzikach umieszczano najczęściej herby dwóch rodów, z których pochodzili małżonkowie, często zaznaczając pozycję każdej z rodzin poprzez dodanie odpowiedniej korony rangowej. Spotyka się również guziki na których zamiast herbów dwóch rodzin umieszczono monogramy wraz z przynależnymi im koronami rangowymi.

Źródła
 Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki z herbem na tarczy herbowej
 Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki z herbem bez tarczy herbowej
 Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki z monogramem i koroną rangową
 Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki z monogramem bez korony rangowej
 Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki z samą koroną rangową
 Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki w wersji małżeńskiej
 GUZIKI LIBERYJNE KATALOG, Elbląg 1988
 Zajchowski Zb. - Guziki herbowe . cz.1, Elbląg 2008
 Zajchowski Zb. - Guziki herbowe . cz.2, Elbląg 2013
 www.buttonarium.eu - Guziki liberyjne, zbiór informacji