wylosuj kolejny
Newsletter
podaj email:

 
buttonarium.eu - Strona Polskich Kolekcjonerów Guzików
8230 guzików 1552 właścicieli 766 sygnatur 684 wytwórców 259 komentarzy
pl

Guzik btrm005281

btrm005281
Dane szczegółowe
Właściciel:wujo
Kraj:Polska
Okres historyczny:Królestwo Polskie (Polska)
Znaleziono:b.d.
Materiał awersu:mosiądz
Materiał rewersu:g.jednorodny
Wykończenie:brak
Sygnowanie:1824 rok
Wytwórca:1824 R, 1825/6 R, 1826 R oraz 1826/7 R (Polska)
Średnica:22.0 mm
Typ uszka:b.d.
Rant:●---
Profil:( - jednowarstwowy, wypukły

Występujące elementy

  • korona [zamknięta]
  • orzeł
  • tarcza

Przeznaczenie

  • urzędniczy
Ostatnia aktualizacja: 2017-11-26 21:58
Licznik wyświetleń: 5997
Opis guzika

Polski guzik urzędniczy z okresu Królestwa Polskiego
© buttonarium.eu

Awers przedstawia herb Warszawy bez tarczy herbowej, czyli Syrenkę z zakręconym ogonem, która w prawej ręce trzyma, uniesioną w górę, zakrzywioną szablę, a w lewej owalną tarczę, na której widnieje dwugłowy carski orzeł (orzeł słabo widoczny), całość umieszczono na gładkim tle.

Ciekawostka
Tarcza herbu miejskiego była najczęściej zwieńczona koroną typu muralis, ilość baszt określała rangę (wielkość) miasta:

  • miasta mniejsze - trzy baszty,
  • miasta większe - cztery baszty,
  • miasta stołeczne - cztery lub pięć baszt.

Rewers sygnowany: KOMP: 4. L. ARTYLL: PIESZ: R 1824:, czyli 4. Kompania Lekkiej Artylerii Pieszej z 1824 roku.

Ciekawostka
Guziki z podobną sygnaturą należą do rzadkości, ale ten guzik jest szczególnie rzadki, gdyż tego typu guziki mają przeważnie na awersie dwie skrzyżowane lufy armatnie oraz gorejący granat powyżej. Ten egzemplarz jako jeden z bardzo nielicznych w Buttonarium ma na awersie Warszawską Syrenkę. Można snuć domysły, czy było to celowe działanie, czy mamy tutaj do czynienia z jakąś pomyłką rzemieślnika. O innych nietypowych guzikach z tego rodzaju sygnaturą szukaj inforamcji poniżej, w części dotyczącej wytwrócy.

Przeznaczenie i datowanie
Guzik mógł należeć do urzędnika magistratu (urząd miasta), ale równie dobrze do funkcjonariusza służb miejskich lub pracownika spółki komunalnej i pochodzi z drugiej połowy lat 20-tych XIX wieku.

Źródła
Podobne guziki Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska
Podobne guziki Podobne guziki na stronie Исторические пуговицы
Książka Boczkowski W., Jaroszyński-Wolfram M., Gładki K. - GUZIKI Przewodnik dla kolekcjonerów, Warszawa 1999
Książka Kustowski W. - POLSKIE GUZIKI REGULAMINOWE NIEWOJSKOWE od 1918 roku, Kraków 2014
wiki Wikipedia.pl - Corona muralis
wiki Wikipedia.pl - Herb miejski
wiki Wikipedia.pl - Herb Warszawy
wiki Wikipedia.pl - Magistrat
wiki Wikipedia.pl - Warszawska Syrenka
link www.ngw.nl/heraldrywiki/index.php - Poland, Polish Counties

Wytwórca: 1824 R, 1825/6 R, 1826 R oraz 1826/7 R (Polska)

1824 R, 1825/6 R, 1826 R oraz 1826/7 R (plus skrócona nazwa pododdziału) - nie są to sygnatury jednego wytwórcy, raczej kilku lub nawet kilkunastu wytwórców, którzy z jakiegoś powodu zaczęli na rewersie umieszczać podobne sygnowanie. O tym, że nie są to guziki jednego wytwórcy świadczą m.in.:

  • duża różnorodność krojów pisma użytego do ich sygnowania,
  • duża różnorodność pisowni i ich skrótów, niekiedy tych samych nazw pododdziałów,
  • wiele odmiennych rysunków armat, gorejących granatów oraz płomieni przy tych granatach.

Dowodem na to, że jednym z wytwórców, którzy stosowali tego typu sygnatury na swoich guzikach jest guzik btrm000032, na którym oprócz sygnatury "R 1824 / K. 4. L. A. P." (Kompania 4 Lekkiej Artylerii Pieszej) występuje też nazwisko "MÜNCHHEIMER". Kolejne dwa guziki (btrm003814, btrm004673) oprócz sygnatury "R 1824 / KOMP. 3 LEK. ARTYL. PIE:" (Kompania 3 Lekkiej Artylerii Pieszej) posiadają dodatkowo inicjał "M" i wygląda to tak "R 1824 / KOMP. 3 LEK. M ARTYL. PIE:" - litera ta może być skrótem właśnie od nazwiska MÜNCHHEIMER. Niestety może to równie dobrze być litera "W", czyli "WARSZAWA" i za tym że jest to raczej litera "W", a nie "M" przemawia grubość poszczególnych kresek składających się na tą literę.

Ciekawostka
Określenia: lekka odnoszące do pododdziału (półbateria, bateria, półkompania, kompania), lekka odnoszące się do rodzaju broni (artyleria) oraz lekkokonna, lekko-konna oznaczają dokładnie to samo, czyli pododdział artylerii konnej o lekkim uzbrojeniu. Podobnie jest w przypadku artylerii pieszej. W różnych źródłach wymienione określenia występują wymiennie, ale zawsze przymiotnik lekka należy odnosić do słowa artyleria.

Analizując guziki przedstawione w Buttonarium, można wymienić kilka cech wspólnych dla wszystkich tych sygnatur. Najczęściej w sygnaturze podana została nazwa formacji dla której dany guzik był przeznaczony (wyprodukowany) - jest to ewenement, gdyż w żadnym innym przypadku (w żadnym innym kraju i w żadnym innym okresie historycznym) nie spotyka się na rewersie informacji na temat przeznaczenia danego typu guzika. Z powodu małej ilości miejsca, nazwy formacji zostały podane w postaci skrótów lub wręcz w postaci pierwszych liter nazw pododdziałów. Były to najczęściej pododdziały (półbateria, bateria, półkompania, kompania) Rzemieślnicze (artylerii), Rakietników (konnych, pieszych) lub Artylerii (pozycyjnej, pieszej, konnej). Jak dotąd nie jest znana przyczyna dla której nazwy te zostały umieszczone w sygnowaniu guzików, nie ma to żadnego odzwierciedlenia w dostępnych regulaminach, opracowaniach oraz doniesieniach, czy chociażby ogłoszeniach prasowych.

Drugą wspólną cechą tego typu sygnatur jest podanie roku lub przełomu lat obowiązywania(?), i tak, mamy do czynienia z następującymi wariantami: 1824 (zdecydowana większość), 1825/6, 1826, 1826/7, tylko w kilku przypadkach nie podano roku.

Kolejną cechą wspólną tych sygnatur jest fakt, że skróty nazw formacji wojskowych zostały umieszczone pomiędzy dwoma wypukłymi okręgami, tylko w dwóch przypadkach na ponad pięćdziesiąt guzików znajdujących się w Buttonarium, brak jest tych okręgów.

Ponadto, prawie wszystkie guziki z tego typu sygnaturami, to guziki z armaturą, czyli z dwoma skrzyżowanymi lufami armatnimi oraz z gorejącym granatem powyżej, na awersie. Jak dotąd w Buttonarium występuje tylko pięć wyjątków:

Uwaga
Guzik btrm000800 o sygnaturze: I. B. S. E. 1824 R. może być jedynym, który nie pasuje do opisywanych tutaj guzików.

W Buttonarium, jak dotychczas, występują guziki następujących pododdziałów:

*) Sygnowanie guzików wskazuje, że guziki należały do żołnierza (oficera) 2 Baterii pozycyjnej artylerii pieszej, ale mamy tutaj zapewne do czynienia z jakąś pomyłką, gdyż w latach 1815-1831 baterie występowały w artylerii konnej, a w artylerii pieszej występowały kompanie. Zapewne chodzi tutaj o 2 Kompanię pozycyjną lekkiej artylerii pieszej, która została utworzona w 1815 roku.

Źródła
wikizrodla WikiŹródła.pl - Encyklopedia staropolska/Rakietnicy

Przy opracowaniu opisu wykorzystano informacje od użytkowników oraz wnioski z analizy guzików w Buttonarium.
Jeśli chciałbyś coś dodać do tego opisu, to napisz poniżej komentarz. Nie zapomnij podać źródeł tych informacji.

Ostatnia aktualizacja: 2017-11-28 12:05
Komentarze użytkowników (0)
Brak komentarzy. Bądź pierwszy - dodaj swój komentarz.
Dodaj swój komentarz


pozostało znaków:   napisałeś znaków: