Właściciel: | mst28 |
Kraj: | Polska |
Okres historyczny: | II wojna światowa (Polska) |
Znaleziono: | b.d. |
Materiał awersu: | mosiądz |
Materiał rewersu: | mosiądz |
Wykończenie: | złocony |
Sygnowanie: | GAUNT |
Wytwórca: | GAUNT J.R. (Birmingham, London, Montreal) |
Średnica: | 24.0 mm |
Typ uszka: | drut |
Rant: | ●-|- |
Profil: | (| - dwuwarstwowy, wypukło-płaski |
Polski guzik wojskowy dla PSZ - według wzoru 1928
© buttonarium.eu
Awers przedstawia orła w koronie otwartej o trzech kwiatonach, z głową zwróconą w swoją prawą stronę, z tzw. przepaską zakończoną rozetami z piór przypominającymi pięcioramienne gwiazdy. Przepaska, zwana również sztynglami umieszczona jest w górnej części skrzydeł orła. Na obrzeżu guzika, 2 mm od brzegu, znajduje się wypukła obwódka (1 mm grubości i 1 mm wysokości). Rysunek awersu nie jest do końca typowy dla polskich guzików wojskowych wzór 1928.
Rewers sygnowany: J. R. GAUNT & SON LONDON.
Przeznaczenie i datowanie
Guzik ten jest wzorowany na guzikach wzór 1928, jest to wersja dla wojsk lotniczych Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii.
Guzik wzór 1928
Guzik ten jest określany mianem wzór 1928, gdyż nowy wizerunek godła państwowego, który widnieje na tym guziku, został wprowadzony na mocy: Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach[1], (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980) zaczął obowiązywać od dnia 29 marca 1928 roku. Nowy wizerunek orła został zaprojektowany przez profesora Zygmunta Kamińskiego[2] i był wzorowany na orle z epoki Stefana Batorego. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych, opublikowany w Dzienniku Rozkazów Nr 11/1928 z dnia 1 maja 1928 r. poz. 129 - Godła państwowe w wojsku[3]. (Dz. Rozk. M. S. Wojsk. z 1 maja 1928 r., Nr 11, poz. 129) regulował wszelkie sprawy związane ze zmianą wizerunku godła państwowego, w tym na guzikach mundurowych. Guziki te były przeznaczone dla oficerów i szeregowych. Guziki mundurowe z orzełkami dotychczasowego rysunku zezwolono donaszać do dnia 28 marca 1930 roku. Nowe mundury i płaszcze musiały być zaopatrzone już w guziki z wizerunkiem orła nowego wzoru. Szczegóły techniczne dotyczące guzików pozostawiono takie, jak to określał Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych opublikowany w Dzienniku Rozkazów Nr 10/1927 z dnia 24 marca 1927 r. poz. 85 - Guziki mundurowe dla oficerów i szeregowych - uzupełnienie przepisów ubioru polowego wojska[4]. (Dz. Rozk. M. S. Wojsk. z 24 marca 1927 r., Nr 10, poz. 85) Guziki (.) wykonane z białego metalu, masywne, o wymiarach: duży guzik o średnicy 22 mm., mały guzik o średnicy 16 mm. Guziki duże (grubość blachy 1,5 mm) noszone były na piersiach bluzy mundurowej i płaszcza, na rękawach, na dragonach (pas z tyłu płaszcza) i na kieszeniach. Guziki małe (grubość blachy 1,25 mm) noszone były na naramiennikach, na podpince czapki oraz rozcięciu płaszcza oficerskiego.
Źródła
Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska
[1] Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach .
[2] Wikipedia.pl - Zygmunt Kamiński (malarz)
[3] Śląska Biblioteka Cyfrowa - Dziennik Rozkazów, 1928, R. 11, nr 11
[4] Śląska Biblioteka Cyfrowa - Dziennik Rozkazów, 1927, R. 10, nr 10
Boczkowski W., Jaroszyński-Wolfram M., Gładki K. - GUZIKI Przewodnik dla kolekcjonerów, Warszawa 1999
Kustowski W. - POLSKIE GUZIKI REGULAMINOWE NIEWOJSKOWE od 1918 roku, Kraków 2014
POLSKIE GUZIKI WOJSKOWE w XX wieku, Elbląg 1988
Wikipedia.pl - Godło Rzeczypospolitej Polskiej
Wikipedia.pl - Polski orzeł wojskowy
Wikipedia.pl - Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie
Wikipedia.pl - Polskie Siły Zbrojne w Wielkiej Brytanii
Wikipedia.pl - Wojsko Polskie (II RP)
Gaunt, angielska firma założona w 1733 roku[1] przez Johna Richarda Gaunta i jego najstarszego syna, Karola Fryderyka, którzy pracowali wcześniej w firmie FIRMIN. Firma początkowo mieściła się na skrzyżowaniu ulic Clifford Street i Furnace Lane w Birmingham. W 1899 roku firma stała się spółka aukcyjną, a w 1905 roku otworzyła swoje biuro handlowe w Londynie na ulicy Conduit Street. w 1924 roku firma Gaunt kupiła inną firmę produkującą guziki Jennes & Co Ltd i przeniosła swoje londyńskie biuro handlowe na ulicę Warwick Street. W latach 20-tych XX wieku firma Gaunt kupiła też wiele innych podobnych firm, m.in.: Bent & Parker Ltd oraz Twigg & Co Ltd.
Sygnatury i datowanie
J. R. Gaunt & Son Birmingham - 1870-1973
J. R. Gaunt & Son London - 1884-1899, ale sygnatura była używana również później
J. R. Gaunt & Son Clifford Street Birmingham - od lat 90-tych XIX wieku
J. R. Gaunt & Son Ltd London - 1899-1991
J. R. Gaunt & Son Ltd London Eng - 1899-1991
J. R. Gaunt & Son Ltd London Engld - 1899-1991
J. R. Gaunt & Son Ltd London England - 1899-1991
J. R. Gaunt & Son Ltd - od roku 1900
J. R. Gaunt & Son Ltd NY - od roku 1900
J. R. Gaunt & Sons Montreal - ?
J. R. Gaunt & Son Ltd Montreal Made In England - ok. 1901-1939?
J. R. Gaunt & Son Ltd Montreal - ok. 1914-ok. 1939
J. R. Gaunt & Sons Ltd Late Jennens London - 1940-1948
Gaunt London - przełom lat 50-tych i 60-tych XX wieku
Gaunt London Eng - przełom lat 50-tych i 60-tych XX w.
Współczesność
W 2006 roku firma weszła w skład grupy Firmin.
W 2010 roku doszło do odtworzenia firmy w jej pierwotnej formie. Aktualny adres firmy: Warstone Works, Warstone Parade East, Birmingham, B18 6NR.
Wnioski na podstawie guzików występujących w Buttonarium
Wytwórca ten produkował guziki głównie dla brytyjskiego wojska, trochę dla policji, ale też dla wojska holenderskiego i kanadyjskiego, a w czasie II wojny światowej również i dla Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
Źródła
[1]Polskie guziki wojskowe w XX wieku - Katalog z wystawy, Elbląg 1988
www.jrgaunt.co - GAUNT
www.dnw.co.uk - Buttons from the J.R Gaunt & Son Pattern book archive
Przy opracowaniu opisu wykorzystano informacje od użytkowników oraz wnioski z analizy guzików w Buttonarium.
Jeśli chciałbyś coś dodać do tego opisu, to napisz poniżej komentarz. Nie zapomnij podać źródeł tych informacji.