Średnice pułkowych guzików z okresu wojen napoleońskich, luty 2015 r.

Właściwa identyfikacja niektórych pułkowych guzików z okresu wojen napoleońskich (numer w labrach z kropką) nastręcza sporo problemów. W pewnych sytacjach trudno jest jednoznacznie określić, czy dany guzik należy przypisać do wojsk francuskich, czy polskich (Księstwo Warszawskie). Nie zawsze można posiłkować się tylko typem uszka i a prori przyjąć, że wszystkie guziki z uszkiem typu koszyczek są francuskie, a z uszkiem pojedynczym polskie. Niniejsza analiza ma dowieść, że średnica guzików może pomóc w ich właściwej identyfikacji.

Analizie poddano guziki zgromadzone w Buttonarium, takie które:

• mają podaną średnicę,
• należą do Francji lub do Księstwa Warszawskiego,
• pochodzą z okresu wojen napoleońskich,
• posiadają numer w labrach z kropką na górze,
• są mosiężne,
• są jednowarstwowe,

czyli następujące guziki:

• francuskie (158 sztuk),
• polskie (52 sztuki).

Wyniki analiz odzwierciedlają stan @Kolekcji Guzików Buttonarium na dzień 1 lutego 2015 roku, aktualną sytuację możesz prześledzić odwiedząjąc poszczególne linki zamieszczone w odpowiednich miejscach tekstu.

Guziki każdego państwa posortowano od najmniejszego do największego i naniesiono na wykres poniżej.

Francja
Analizując otrzymany wykres można zaobserwować, że francuskie guziki z okresu wojen napoleońskich miały następujące wymiary:

• guziki małe: 16 mm ± 1 mm (80 sztuk, czyli 51%),
• guziki duże: 22 mm ± 1 mm (66 sztuk, czyli 42%).

UWAGA: Guzików francuskich o średnicach różnych od powyżej wymienionych występuje w Buttonarium 12 sztuk co stanowi zaledwie 8% spośród wszystkich rozpatrywanych.

Księstwo Warszawskie
Analizując otrzymany wykres można zaobserwować, że polskie guziki z okresu Księstwa Warszawskiego miały następujące wymiary:

• guziki małe: 18 mm ± 1 mm (37 sztuk, czyli 71 %),
• guziki duże: 24 mm ± 1 mm (8 sztuk, czyli 15%).

UWAGA: Guzików polskich o średnicach różnych od powyżej wymienionych występuje w Buttonarium tylko 7 sztuk co stanowi niespełna 13% spośród wszystkich rozpatrywanych.

Guziki o średnicach różnych od wyżej wymienionych
Po pierwsze, guziki mogły zostać wykonane z błedną średnicą. Po drugie, guziki o średnicach różnych od wyżej wymienionych w rzeczywistości mogą mieć średnicę inną niż podana. Taki stan rzeczy mógł się wziąć z niedokładnego lub wręcz błędnego pomiaru średnicy przez właściciela guzika, błędnego zapisania poprawnie pomierzonej średnicy lub pomyłki przy wprowadzaniu do bazy danych. Widać, że ilość guzików o średnicach niepasujących do typowych (regulaminowych) średnic jest niewielka i wynosi około 7-13 %.

Konkluzja
Średnica guzika może być pomocna w prawidłowej identyfikacji guzików pułkowych z okresu wojen napoleońskich. Analizując średnicę guzika, z dużym prawdopodobieństwem możemy określić, czy dany guzik należy przypisać do wojsk francuskich, czy polskich (Księstwo Warszawskie).

Uwaga
Podczas identyfikacji guzików pułkowych z okresu wojen napoleońskich należy zachować ostrożność w przypadku:

• guzików małych, o średnicy 17 mm, gdyż są one na granicy przyjętego błędu pomiaru/wykonania guzika (± 1 mm), zarówno dla
  guzików francuskich (16 mm) - 14 sztuk,
  jak i
  guzików polskich (18 mm) - 5 sztuk,

• guzików dużych, o średnicy 23 mm, gdyż są one na granicy przyjętego błędu pomiaru/wykonania guzika (± 1 mm), zarówno dla
  guzików francuskich (22 mm) - 5 sztuk,
  jak i
  guzików polskich (24 mm) - 2 sztuki.

Wyrażam zgodę na wykorzystywanie poniższych grafik, tylko w niezmienionej formie.

Więcej informacji m.in. na temat średnic francuskich guzików z okresu wojen napoleońskich można znaleźć tutaj:
Knöpfe in der 22e demi-brigade de ligne und ihren Stammtruppen

Robert Wł. Bauer - rwb
Warszawa, dnia 01 lutego 2015 roku
Aktualizacja, dnia 24 sierpnia 2016 roku

*Artykuł jest aktualizacją wcześniejszego tematu dyskusji z forum Poszukiwanie Skarbów.